Θα στο πω όπως είναι: η αντίληψη σου δημιουργεί την πραγματικότητα σου. Ή πιο απλά, η νοοτροπία σου είναι η ζωή σου. Δεν έχει να κάνει με το αν “είσαι καλή στα οικονομικά”, ή “χάλια στις σχέσεις.” Ούτε με το αν “είσαι συνεπής” ή “χρόνια αναβλητική.” Αυτές οι φράσεις που πετάς; Δεν είναι απλώς αθώες μικρές ιστορίες. Είναι τα θεμέλια πάνω στα οποία έχεις χτίσει ολόκληρη την καθημερινότητά σου και κάτι πολύ πιο βαθύ. Είναι το πως σε βλέπεις. Τι πιστεύεις ότι σου αξίζει. Τι θεωρείς εφικτό.
Είσαι κάποια που βλέπει τον εαυτό της να εξελίσσεται; Να μαθαίνει, να δοκιμάζει, να κάνει λάθη και να σηκώνεται ξανά με λίγο πιο καθαρή ματιά κάθε φορά; Ή είσαι κάποια που λέει “εγώ έτσι είμαι” και το αφήνει εκεί;
Καμία από τις δύο νοοτροπίες δεν είναι λάθος. Απλά η δεύτερη σε κρατάει στάσιμη — κι αυτό δεν είναι ζωή. Και όχι, δεν μιλάμε απλώς για “στάσεις ζωής”. Μιλάμε για νοοτροπίες — δύο εντελώς διαφορετικά φίλτρα μέσα από τα οποία βλέπεις τον κόσμο.
Η μία λέγεται νοοτροπία ανάπτυξης.
Η άλλη, παγιωμένη νοοτροπία.
Και spoiler: διαμορφώνουν τα πάντα. Από το πώς διαχειρίζεσαι αποτυχία, μέχρι το πόσο τολμάς να διεκδικήσεις.
Πάμε να τις ξεχωρίσουμε μαζί. Με την ελπίδα ότι, κάπου εκεί ανάμεσα στις λέξεις, θα αρχίσεις να δίνεις στον εαυτό σου την άδεια να θέλει περισσότερα. Να στοχεύει ψηλότερα. Να ζει λίγο πιο ελεύθερα. Γιατί μπορείς
Τι είναι η νοοτροπία ανάπτυξης;
Η νοοτροπία ανάπτυξης δεν είναι άλλο ένα feel-good motto του Instagram. Είναι τρόπος ζωής. Είναι τρόπος σκέψης. Είναι η απόφαση να μη μείνεις κολλημένη σε αυτό που είσαι σήμερα, αλλά να εξελιχθείς — όχι για να γίνεις κάποια άλλη, αλλά για να θυμηθείς ποια ήσουν πριν σε μάθουν να αμφιβάλλεις για τον εαυτό σου. Ο όρος έγινε γνωστός από την ψυχολόγο Carol Dweck, η οποία μελέτησε για δεκαετίες τι κάνει κάποιους ανθρώπους να ξεχωρίζουν. Ξέρεις τι ανακάλυψε; Δεν ήταν οι πιο έξυπνοι, ούτε οι πιο ταλαντούχοι. Ήταν εκείνοι που πίστευαν ότι μπορούσαν να γίνουν καλύτεροι. “Η νοοτροπία ανάπτυξης είναι η πεποίθηση ότι οι ικανότητές μας μπορούν να καλλιεργηθούν μέσα από συνέπεια, αφοσίωση, προσπάθεια και μάθηση.”– Carol Dweck
Αν έχεις αυτή τη νοοτροπία:
- Βλέπεις τις προκλήσεις ως προσκλήσεις. Αντί να αποφεύγεις τα δύσκολα, τα αντιμετωπίζεις. Όχι χωρίς φόβο, αλλά με θάρρος.
- Δεν φοβάσαι την αποτυχία. Οκ, μπορεί να σε εκνευρίζει — αλλά δεν σε παραλύει. Την αναλύεις, μαθαίνεις, και επιστρέφεις πιο έξυπνη.
- Εκτιμάς την εποικοδομητική κριτική. Σε πονάει; Μάλλον. Σε βελτιώνει; Σίγουρα.
- Δεν περιμένεις να σου χαρίσουν τίποτα. Είσαι πρόθυμη να χτίσεις τη ζωή που θέλεις. Όχι απλώς να την ονειρεύεσαι.
Είναι ένας τρόπος σκέψης που βασίζεται στην ιδέα ότι δεν έχεις “φτάσει” — αλλά μπορείς να φτάσεις. Ότι η εξέλιξη δεν είναι προνόμιο. Είναι δικαίωμα και ευθύνη.
Παγιωμένη νοοτροπία
Εδώ έχουμε το άλλο άκρο. Τη φωνή μέσα σου που ψιθυρίζει:
- “Δεν αλλάζει αυτό.”
- “Έτσι είμαι εγώ.”
- “Δεν το ‘χω.”
- “Δεν είμαι φτιαγμένη για κάτι τέτοιο.”
Αν έχεις παγιωμένη νοοτροπία:
- Πιστεύεις ότι τα χαρακτηριστικά σου (εξυπνάδα, ταλέντο, δημιουργικότητα, ακόμα και αν είσαι “πρωινός τύπος”) είναι σταθερά. Ό,τι έχεις- έχεις, όπως είσαι – είσαι….αυτό είναι.
- Βλέπεις τις δυσκολίες σαν εμπόδια που δεν αξίζει καν να προσπαθήσεις να ξεπεράσεις.
- Η αποτυχία σε τρομάζει, γιατί την παίρνεις προσωπικά. Αν δεν τα καταφέρεις, σημαίνει ότι εσύ δεν αξίζεις — όχι απλώς ότι κάτι δεν λειτούργησε.
- Η κριτική σε χτυπάει στο εγώ. Δεν την αντέχεις γιατί την εκλαμβάνεις σαν απόρριψη.
Προτιμάς τη ζεστή, γνώριμη μετριότητα από το άβολο, αβέβαιο μεγαλείο.
Τώρα, αν τα διαβάζεις αυτά και σκέφτεσαι, “fuck… Έχω παγιωμένη νοοτροπία,” μην αγχώνεσαι. Όλοι έχουμε λίγο και από τα δύο, ανάλογα με τον τομέα της ζωής μας. Μπορεί να έχεις νοοτροπία ανάπτυξης στη δουλειά σου, αλλά να είσαι γεμάτη παγιωμένες ιδέες για τις σχέσεις σου. Ή να έχεις πίστη ότι μπορείς να ξεκινήσεις τη δική σου επιχείρηση, αλλά να λες “δεν είμαι καθόλου καλή με τα χρήματα.” Ή “πάντα ήμουν αναβλητική.”Ή “εγώ δεν μπορώ να βγώ στην κάμερα, δεν είμαι γι’αυτά.”
Σου θυμίζει κάτι; Κάποιον/α;
Πως Αλλάζουμε;
Δεν αλλάζουμε όταν διαβάζουμε για την αλλαγή. Αλλά όταν κουραστεί (κυριολεκτικά σιχαθεί) το μέσα μας.Όταν πιάνουμε τον εαυτό μας να παίζει το ίδιο παλιό έργο —και αυτή τη φορά, δεν γελάμε. Τότε ξεκινάει η μεταμόρφωση. Καλή η θεωρία — αλλά η πράξη είναι που μετράει. Γιατί ας είμαστε ειλικρινείς: το να διαβάζεις αυτό το post (που παρεμπιπτόντως, ευχαριστώ!) δεν φτάνει. Η πραγματική αλλαγή έρχεται όταν πιάνεις τον εαυτό σου να σκέφτεται με τα παλιά μοτίβα —και τον σπρώχνεις με αγάπη να πάει παρακάτω. Αυτό που μπορώ να σου εγγυηθώ; Η υιοθέτηση μιας νοοτροπίας ανάπτυξης θα αλλάξει τον τρόπο που προσεγγίζεις τα πάντα.Την επιχειρηματικότητα. Την αγάπη. Την υγεία. Τη θεραπεία. Ακόμα και την πρωινή σου ρουτίνα. Γιατί σε μαθαίνει να είσαι μαθήτρια της ζωής —περίεργη, ταπεινή, ανθεκτική.
Να λοιπόν τι θέλω να κάνεις. Δεν χρειάζεται να τα κάνεις τέλεια, απλά εξασκήσου όσο μπορείς στις παρακάτω αλλαγές
Τα Βήματα
-
Κάνε τις Προκλήσεις Φίλους Σου
Αντί να τις φοβάσαι, αναζήτησε τες. Βρες εκείνο που νομίζεις ότι «δεν είσαι καλή» και κάν’ το σύμμαχό σου. Το όριο της άνεσης είναι το σημείο της εξέλιξης. Όταν αποφεύγεις τη δυσφορία, αποφεύγεις τη μεταμόρφωση.
-
Άλλαξε τη Γλώσσα Σου – Άλλαξε Το Μυαλό Σου
Οι λέξεις έχουν δύναμη. Ο εσωτερικός σου διάλογος δημιουργεί την πραγματικότητα σου. Αντί για «Δεν είμαι καλή σε αυτό», πες «Το μαθαίνω αυτό».Και πάντα, μα πάντα, πρόσθεσε το «ακόμα».→ «Δεν μπορώ να το κάνω ακόμα.» Μια λέξη. Μια πόρτα που ανοίγει στις πιθανότητες,
-
Επιδίωξε την Αποτυχία
Όχι δεν λέω να πας να χρεοκοπήσεις για την εμπειρία — ας το κρατήσουμε χαριτωμένο. Αλλά επιδίωξε να αποτύχεις σε ασφαλή πειράματα. Δοκίμασε κάτι που ξέρεις πως ίσως πάει χάλια. Γιατί; Γιατί η αποτυχία δεν είναι ο εχθρός. Ο φόβος της είναι.Κι όταν την συνηθίσεις; Όταν συνειδητοποιείς ότι ο κόσμος δεν τελειώνει όταν δεν τα πας καλά σε κάτι; Ξεκινάει η αυτοπεποίθηση.
-
Κάνε Στόχο την Διαδρομή
Συχνά κυνηγάμε το αποτέλεσμα – τον στόχο του ιδανικού σώματος, το ορόσημο της καριέρας, την κατάσταση της σχέσης – και χάνουμε εντελώς τη μαγεία της διαδικασίας. Επίλεξε πράγματα που κάνουν το ταξίδι να μοιάζει με ανταμοιβή. Όπως όταν διαβάζεις ένα βιβλίο, χορεύεις ή μαθαίνεις κάτι που πραγματικά γουστάρεις. Ο στόχος δεν είναι η γραμμή τερματισμού αλλά ο πλούτος της εμπειρίας. Όταν επικεντρώνεσαι στην προσπάθεια και όχι στο αποτέλεσμα, αλλάζει το πως βιώνεις τη ζωή σου. Σταματάς να μετράς την αξία σου με το πόσο «παράγεις» και αρχίζεις να αναρωτιέσαι: Εξελίσσομαι; Μαθαίνω; Είμαι παρούσα; Και… εκεί βρίσκεται η πραγματική νίκη.
-
Άνοιξε τους Ορίζοντες Σου
Τροφοδότησε τον μυαλό σου με νέες ιδέες: Ομιλίες, εργαστήρια, podcast, βιβλία, συναναστροφή με ανθρώπους που σε εμπνέουν. Βγές εκεί έξω και περιέβαλλε τον εαυτό σου με ανθρώπους που μιλούν για τις αποτυχίες τους σαν είναι ενδιαφέρουσες ανατροπές στην πλοκή, πολύτιμα μαθήματα όχι ποινές. Είναι αναζωογονητικό και σου μαθαίνει ότι κανείς δεν τα ξέρει όλα και σίγουρα δεν τα κάνει όλα σωστά.
-
Ζήτα Ανατροφοδότηση
Ναι, είναι άβολο. Ναι, μπορεί να πονάει. Και όχι δεν αξίζουν να έχουν όλοι άποψη για ό,τι δημιουργείς ή ότι θέλεις να πετύχεις. Όταν όμως παίρνεις ανατροφοδότηση από άτομα που πραγματικά γνωρίζουν– τον μέντορά σου, τον εκπαιδευτή σου, κάποιον που έχει ήδη πετύχει όσα εσύ θέλεις – γίνεται καύσιμο για να γίνεις καλύτερη.Αντέχεις ένα μικρό χαστούκι στο Εγώ; Αν ναι τότε θα δεις ότι η οπτική του άλλου ανοίγει ένα παράθυρο στο μυαλό σου που εσύ δεν είχες καν σκεφτεί.
-
Θυμήσου: Οι Αποτυχίες ΔΕΝ σε Καθορίζουν
Θα πέσεις. Θα γλιστρήσεις. Θα τα κάνεις θάλασσα. Θα έχεις πισωγυρίσματα. Το περιμένουμε. Συμβαίνει σε όλους μας! Αλλά αυτό δεν είναι το τέλος. Οι πιο φωτεινοί άνθρωποι που ξέρω; Έχουν αποτύχει περισσότερες φορές απ’ όσες ίσως φανταζεσαι. Το μόνο που τους ξεχώρισε; Σηκώθηκαν. Πάλι και πάλι και πάλι. Η νοοτροπία ανάπτυξης δεν είναι ροζ φίλτρο αισιοδοξίας. Είναι ευελιξία. Είναι επίγνωση. Είναι αγάπη προς τον εαυτό σου όταν δεν τα πας καλά.
Είναι να πέφτεις 99 φορές και να σηκώνεσαι 100 — όχι επειδή είναι εύκολο, αλλά επειδή αυτό που χτίζεις μέσα σου αξίζει κάθε δυσκολία.
Για το τέλος
Αν τώρα αυτό μίλησε μέσα σου..δεν ήταν απλή ανάγνωση. Ήταν κάλεσμα. Μοιράσου το με ένα φίλο, με την κοινότητα σου ή—το πιο σημαντικό—με εκείνη τη μικρή φωνή στο κεφάλι σου που μερικές φορές ξεχνά πόσες δυνατότητες έχεις στ’ αλήθεια. Κι αν θες να εμβαθύνεις, ψάξε την Carol Dweck. Οι ομιλίες της (σου έβαλα μια πιο κάτω) ή ακόμα καλύτερα το βιβλίο της (Άλλαξε τον τρόπο που σκέφτεσαι). Θα σου ανοίξει νέους ορίζοντες.
Και άκου με. Η εξέλιξη σου; Η επέκταση σου; Δεν έχει τελειώσει.
Μόλις ξεκίνησε.